Tłumaczenie książki – na co zwrócić uwagę i jak wybrać tłumacza?

Przetłumaczenie książki jest inwestycją niosącą ze sobą wiele korzyści zarówno dla autora, jak i czytelników.

Główne korzyści to:

•  Zdobycie większego grona czytelników na arenie międzynarodowej.
• Wpływ na popularność autora.
• Nowe możliwości wydawnicze.
• Większe przychody ze sprzedaży, praw autorskich i adaptacji.
• Możliwość dzielenia się unikalnymi historiami, nowymi ideami i nieznanymi tradycjami, co przyczynia się do lepszego zrozumienia innych kultur.
• Ułatwienie czytelnikom dostępu do międzynarodowej literatury, dzięki czemu mogą oni rozwijać swoją wiedzę oraz poszerzać horyzonty myślowe.

Kiedy najlepiej przystąpić do tłumaczenia książki?

• Gdy praca nad utworem została zakończona, a autor nie przewiduje wprowadzania dalszych zmian.
• Po uzyskaniu dobrych recenzji na rodzimym rynku.
• Kiedy upewnimy się, że istnieje zapotrzebowanie na tego typu treści w językach obcych.
• Po zgromadzeniu wystarczających środków na profesjonalny przekład.

Jakie są różnice między przekładem literackim a innymi rodzajami przekładów?

1. W przekładzie literackim kluczową rolę odgrywa nie tylko przetłumaczenie treści, ale niezwykle ważne jest odzwierciedlenie emocji, nastroju i indywidualnego stylu autora. W przekładach treści technicznych, prawniczych czy naukowych najważniejsze jest precyzyjne przekazanie informacji i specjalistycznej terminologii.
2. Przekład literacki wymaga, aby tłumacz miał dużą swobodę interpretacyjną i był elastyczny, tak aby mógł on wiernie oddać ton, rytm, niuanse oraz ducha oryginalnego utworu nawet kosztem utraty dosłowności. W tłumaczeniach tekstów specjalistycznych należy dopilnować, aby przekaz był jednoznaczny i precyzyjny, dlatego miejsce na kreatywność jest bardzo ograniczona. Przetłumaczony tekst powinien być jak najbardziej wierny oryginałowi, bez dodatkowych interpretacji czy modyfikacji stylistycznych.
3. W przekładzie literackim ważne jest, aby zachować oryginalny styl oraz artystyczne środki wyrazu, takie jak metafory, idiomy czy specyficzne struktury narracyjne. W innych typach przekładów najważniejsze są klarowność, logiczna struktura i spójność językowa.
4. W przypadku przekładów literackich tłumacz musi być bardzo wrażliwy na kontekst kulturowy obu języków – języka źródłowego i języka docelowego – tak, aby we właściwy sposób przenieść odniesienia kulturowe, symbolikę i kontekst historyczny. W przekładach technicznych, prawniczych, biznesowych czy naukowych aspekty kulturowe mają znikome znaczenie.
5. Przekład literacki pozwala na pewną elastyczność, która umożliwia oddanie ducha oryginału, nawet kosztem utraty dosłowności.

Jakie są kluczowe kompetencje tłumacza tekstów literackich?

• Wykształcenie humanistyczne oraz doświadczenie w przekładach literackich.
• Perfekcyjna (na poziomie native speakera) znajomość języka docelowego, różnych jego stylów i rejestrów (także historycznych) oraz aktualnych zasad ortografii.
• Znajomość kultury kraju, którego dotyczy tekst.
• Znajomość tematyki poruszanej w tekście.
• Wiedza z zakresu gatunków, konwencji i środków literackich.
• Zdolność krytycznej analizy i interpretacji tekstu.
• Wyczucie literackie – zachowanie stylu i tonu oryginalnego tekstu.
• Umiejętności w zakresie redakcji – dbałość o to, by tekst był płynny i spójny.

W jaki sposób ocenić tłumacza?

Aby ocenić kompetencje tłumacza, zapoznaj się z wcześniejszymi jego pracami. Przed podjęciem ostatecznej decyzji poproś o próbkę tłumaczenia. To pozwoli ocenić, czy styl i jakość pracy tłumacza odpowiadają Twoim oczekiwaniom.

Komu najlepiej zlecić tłumaczenie?

Masz trzy opcje:

1. Poszukaj profesjonalnej agencji tłumaczeniowej.

• Agencje oferują kompleksowe usługi – tłumaczenie, korektę, redakcję i skład DTP.
• Gwarantują profesjonalny przekład przez swoich wyselekcjonowanych i sprawdzonych tłumaczy native speakerów.
• Agencje mogą zaoferować korzystne ceny.

Przy wyborze agencji należy zwrócić uwagę, czy posiada ona certyfikat ISO 17100. Norma ISO 17100 określa obowiązujące na całym świecie wymagania dotyczące wysokiej jakości usług tłumaczeniowych oraz wyznacza wysokie standardy w zakresie języka, stylu i spójności terminologii. Należy pamiętać, że gwarancją jakości usług tłumaczeniowych profesjonalnej agencji są opinie klientów, referencje i protokoły odbioru usług tłumaczeniowych.

Zapoznaj się z ofertą Euro Alphabet na tłumaczenie książek i sprawdź, czy spełnia ona Twoje wymagania.

2. Znajdź platformę freelancerską.

• Platforma taka zaoferuje możliwość wyboru tłumacza we własnym zakresie, którego będziesz musiał go samodzielnie zweryfikować.
• Na platformach można znaleźć tłumaczy, których językiem ojczystym jest język polski.

Znaleziony na platformie tłumacz może zaoferować nam atrakcyjną cenę. Należy wziąć pod uwagę, że usługi tłumaczy oferujących niskie stawki mogą wiązać się z niską jakością usług i często brakuje w ich ofercie kompleksowych usług.

3. Skontaktuj się ze Stowarzyszeniem tłumaczy.

• Znajdziesz tam profesjonalistów z dużym doświadczeniem.
• Tłumacze ci mogą być mniej dostępni, w związku z czym terminy realizacji będą dłuższe.
• Oferują oni wyższe stawki.
• Przede wszystkim wykonują przekłady literatury obcojęzycznej na język polski.

Należy wziąć pod uwagę, że często brakuje w ich ofercie kompleksowych usług.

Co jest ważne na etapie pozyskiwania oferty?

• Płynna i rzeczowa komunikacja.

• Otwartość na sugestie autora.

• Jasne określenie zasad dotyczących wynagrodzenia i terminów realizacji.

• Referencje od ważnych klientów.

• Dobrej jakości tłumaczenie próbne.

• Posiadanie certyfikatu ISO 17100.

Praktyczny przewodnik

Poniższa tabela przedstawia przykładowe etapy i wskazówki, o których warto pamiętać przy organizacji tłumaczenia: